DE LIJMWIJZER

De Lijmwijzer

Pastalijm voor wandtegels tegen normale wanden, grotere formaten tegen de wand, cementgebonden vloeren, anhydrietvloeren, niet vochtgevoelig natuursteen en keramiek, vochtgevoelig natuursteen en keramiek, twee componenten en snellijm.


PASTALIJM voor wandtegels tegen normale wanden

Specie voor de vloer en pasta voor de wand. Zo zag in Nederland de basiskeuze er voorheen uit. In ons land was pastalijm dermate gewild en voorgeschreven dat buitenlandse producenten het speciaal moesten ontwikkelen. Het voordeel van kant-en-klaar hoeven we niet uit te leggen. Met het steeds meer verdwijnen van traditionele zetten en de introductie van met kunststof gemodificeerde poederlijmen kreeg de geliefde pastalijm er alternatieven bij. Die traditioneel het enige antwoord vormen bij meer ingewikkelde wand­afwerkingen, of die beduidend voordeliger zijn. Lang bestond er zelfs een drempel om poederlijm voor de wand te gebruiken in plaats van pastalijm. Met de komst van de grote groep poederlijmen voor de vloer nam de acceptatie toe. De kant en klare pastalijm is nog steeds handig voor overzichtelijk ‘plakken’ van binnenwanden.


Grotere formaten tegen de wand

Een doorslaggevende omwenteling ligt in het verlengde van de opkomst van steeds grotere formaten tot uiteindelijk XXL. Tegelijk werden grote vloertegels ook tegen de wand verwerkt. Zeker daar vereist dit soort tegels een verlijming met een zogenoemd hoog standvermogen. Hiervoor worden de daarvoor geschikte producten in de norm aangeduid met een extra T. Dit zorgt ervoor dat tegels met een hoger gewicht per m2 niet nazakken na plaatsing. Niet alleen het formaat is bepalend bij het standvermogen, maar ook de dikte en de samenstelling van de tegels. Voor voldoende hechting blijft de verwerking met buttering floating primair, zeker voor grotere formaten.


Cementgebonden vloeren

Gelukkig kregen lijmproducenten gaandeweg geheel andere grondstoffen ter beschikking. Zo ontstonden cementgebonden poederlijmen, die vanwege een hoge toevoeging aan kunststoffen, elke situatie aankunnen.
Ze zijn allen ondergebracht in hoofdcategorieën, volgens de norm EN 12004.
Allereerst gaat het om het onderbrengen in klassen zoals C2, waarbij de 2 een verhoogde hechting aanduidt. Vaak volgt een T om beperkt afschuiven aan te geven en E voor een verlengde open tijd. Het geeft aan hoeveel tijd de verwerker kan gebruiken om de tegel in de lijmrillen te leggen of zetten. Meestal geldt een standaard tijd van een half uur. De totale verwerkingstijd ligt veelal aanzienlijk hoger. S1 en S2 geven de mate van flexibiliteit aan, bij alle soorten lijmen. Met de codering volgens de norm valt in te schatten voor welke situaties het product valt te gebruiken.


Anhydrietvloeren

Een gegoten dekvloer van calciumsulfaat staat veelal bekend als anhydriet dekvloer. Voor verwerking van tegels op deze ondergrond vraagt om speciale lijmen, liefst niet cementgebonden. Cement kan in een chemische reactie met het calciumsulfaat ettringiet vormen. Daarmee verliest de verbindende laag zijn kracht. Met schade als gevolg. Daarin ligt de reden om producten op de markt te brengen die dit probleem ondervangen. Dat kan om te beginnen door lijm te gebruiken op basis van calciumsulfaat of het eraan gerelateerde gips. Dit draagt als nadeel dat het moet worden ontraden voor vochtige ruimten. Langdurige vochtbelasting tast gips aan. Op die manier is het even belangrijk om te controleren dat het restvochtpercentage van de dekvloer onder de 0,5% ligt. Tegelijk biedt een voorstrijklaag een bescherming tussen dekvloer en tegellijm. Dit laat gebruik van lijmen op anhydriet toe met een andere samenstelling.


Niet vochtgevoelig natuursteen en keramiek

Bij het verwerken van natuursteen worden bijpassende lijmen aangereikt. Met ook hier een belangrijk onderscheid in toepassing binnen of buiten. Los daarvan hebben we te maken met zeer uiteenlopende typen natuursteen en daarbij met een hoge of lage vochtgevoeligheid. In het laatste geval valt er met normale cementgebonden verwerkingsmaterialen te werken. En die zijn er in dunbed, middelbed en dikbed varianten.


Vochtgevoelig natuursteen en keramiek

Bij de vochtgevoelig natuursteen kan vocht uit de mortel doordringen in de tegel en daar vlekken veroorzaken. Dus moet er gekozen worden voor een mortel, waarbij het aanmaakwater zogenoemd kristallijn afbindt. Dit soort producten is in staat een hoog gehalte aanmaakwater te binden en is vaak binnen 24 uur al volledig droog. Daarmee is de gevreesde verkleuring van het vochtgevoelige natuursteen nagenoeg uitgesloten. In alle gevallen dat natuursteen doorschijnend is moet de verwerkingsmortel wit zijn.


Twee componenten

Bij industrie en chemisch zwaarbelaste gevallen, krijgt de tegel en de daarbij behorende lijm en voeg met specifieke belastingen te maken. Geschikt zijn cementmortels met een hoge drukvastheid, maar ook tweecomponenten lijmen. De chemische reactie van de twee componenten zorgen voor een vooraf bekende verwerkingstijd. Vaak kan met deze mortel ook gevoegd worden zodat het geheel bestand is tegen chemische belastingen. Gebruik van dit soort 2C-lijmen vraagt om extra bescherming van de verwerker, zoals veiligheidsbrillen en handschoenen. Deze specifieke lijmgroep heeft in de norm een eigen onderscheiding gekregen, zoals R1 of R2.


Snellijm

Een belangrijk aspect bij de ontwikkeling van tegellijm is de haastfactor. Dit geldt uitgesproken voor projecten waar snelle renovatie speelt, zoals bij renovatie van winkelcentra. De klant mag de volgende dag uitsluitend merken dat het interieur er frisser uitziet. Dat er de hele nacht is doorgewerkt op topniveau, komt hij nooit te weten. Het vraagt om snel afbindende- en uithardende lijmen, de zogenoemde snellijmen. Ze zijn afhankelijk van de temperatuur van de omgeving en ondergrond, maken het vlak na enkele uren al weer begaanbaar en kunnen dan ook worden afgevoegd. In de lijn van de norm wordt hiervoor een F aan de klassering toege- voegd. Het zal duidelijk zijn dat niet alleen de lijmen sneller moeten zijn, die eis wordt ook aan de verwerker gesteld.


U bevindt zich hier:
pijltje HOME
pijltje Diverse overzichten
pijltje De Lijmwijzer
VAKBLAD voor de architect, verwerker en profesionele handel
MENU < terug