thema
Promotie moet in het verlengde van binnen liggen
Succes van buitentegels blijft mondjesmaat
Er is al heel veel gezegd en geschreven over de keramische afwerkingen buiten en toch blijft het een stiefkindje in de promotie. Er komen aanzetten tot vernieuwingen in replica’s van bijzondere natuursteensoorten. Er zijn gedegen los te leggen systemen ontwikkeld en ze zijn leverbaar in allerlei diktes. En toch blijft het succes achter bij de populariteit van binnentegels.
Door Renée de Haan
Lang werd de geringe verkoop in buitentegels afgeschoven op de overgangspositie van hovenier naar tegelzetter: wie gaat het werk doen en waar wordt het dan verkocht? Met de stijgende vraag naar een samenspel van binnen naar buiten vaak, nog met dezelfde serie, komt de tegelverwerker eerder in het vizier dan de tuinspecialist. Of is het een kwestie van ingesleten gewoonten om de buitentoepassing zo neutraal en voordelig mogelijk te houden?
Van oudsher
In Noord-Europa is van oorsprong weinig sprake van creatieve vloervelden in het straatbeeld. Klinkers, gewassen grindtegels en natuursteen zijn de bekende afwerkingen van pleinen, terrassen en balkons. Hoe egaler, hoe beter want dan is het tijdloos. Die lijn lijken ook architecten van oudsher te volgen. Met de introductie van nieuwe technieken om alle soorten tegels na te maken als niet van echt te onderscheiden, kwamen er prachtige voorbeelden uit. In keramisch hout, al dan niet in kleur of verweerd ogend, met kleurrijke patronen van vorige eeuwen en uiteraard alle denkbare soorten marmer en steen. Vooralsnog lijkt vooral het grijze, zwarte of zandkleurige natuursteen een weg naar buiten te hebben gevonden. Dat is al een hele stap die tien jaar geleden door TGN met de vtwonen-serie zelfs voorzien werd van een rustig bladpatroon. Hiermee konden eigen creaties bedacht worden en het leek het begin van een nieuwe tijd waarin alle series in gres porcellanato geschikt waren voor outdoor.
Keramisch hout
Verwacht werd dat keramisch hout volop zijn weg ging vinden ter vervanging van vlonders die veel meer onderhoud vragen. Dat is nauwelijks gebeurd.
- Architecten willen nog altijd het originele materiaal, omdat het zo mooi veroudert en anders ruikt en voelt. Door de gestegen kosten van onderhoud begint er heel voorzichtig een kentering te ontstaan.
- De meeste houtseries waren in stijl gericht op binnen zoals parketten, ingelegd hout, visgraatpatronen en grove planken. Met de laatste wordt al een pas naar buiten gedaan, maar houtseries die inspelen op indoor-outdoor binnen één type zijn nauwelijks op de markt gebracht.
- Als een producent al een speciaal voor buiten ontworpen houtserie heeft, dan wordt dit altijd bij een hoekje geëtaleerd of binnen zwembadtoepassingen. Expliciet voor terrassen wordt slechts door een enkele fabrikant nadrukkelijk onder de aandacht gebracht.
- Vooral bij houtimitaties geeft los verleggen een ander beeld dan we gewend zijn: er lagen nooit losse planken in een tuin. Het plankier vroeg om aaneengesloten tegels en daar bleef de juiste voeg aanvankelijk uit. Daar is nu in voorzien passend bij alle tinten hout, maar dat gebeurt in een tijd dat de markt keramisch hout als ingeburgerd beschouwt. Het behoeft geen extra aandacht meer.
Natuursteen en marmer
De toepassing van natuursteen en marmer is van oorsprong vooral bij ornamenten en gevelafwerkingen te zien. Waar marmeren vloeren aanwezig waren in meestal monumentale panden, ging het om binnen en hooguit werd dat van een gang en hal naar een portaaltje doorgetrokken. Natuursteensoorten veroverden wel een plek, maar dan vooral de soorten die dichtbij huis lagen, zoals het bekende Belgische hardsteen. Los verlegd waren er de zogeheten flagstones als een paadje naar het huis en het moest niet al te veel de aandacht trekken.
Daar valt veel voor te zeggen, want wilde marmers op een terras kan al snel detoneren met de Noord-Europese cultuur en natuur. Het kan bijzonder goed uitpakken bij een hotel als de aanblik van de hal direct overgaat in een terras. Met natuursteen zou dit eveneens een optie zijn als het nagebootste oude kasteel- of kerkvloeren betreft. Het moet uiteraard wel passen bij het gebouw en zal in een rijtjeswoning al gauw absurdistisch overkomen. Het is allemaal leverbaar in antislip en veel tegelseries hebben er rustige decors bij waar nog veel te weinig gebruik van wordt gemaakt.
Terrazzo
Er is een grote herontdekking van terrazzo gaande, zowel het echte ingelegde als de keramische vertalingen. Intern past het in ons bouwkundig verleden, maar extern zou het nieuw zijn. In Zuidelijke landen geldt het al eeuwenlang als een vorm van afwerking van stoepen en terrassen in allerlei kleuren. In Nederland en België zijn wel enkele voorbeelden uit de jaren ’50, ’60 van grote stukken grijze steen, in navolging van de grillige vormen van de al eerder genoemde flagstones. Het waren niet de fraaiste invullingen en zeker niet rustgevend. Het is kortom spannend of de nieuwe versies terrazzo met gradaties van fijn, middel tot grof een kans krijgen voor buitentoepassingen.
Patronen en kleuren
De minimalistische golf met zwart, wit en grijs als hoofdtoon is al ruim tien jaar voorbij. Vanuit de tegelproducenten ontplofte er ongeveer een bom aan patronen, handvorm tegels met diepe glazuren en driedimensionale effecten voor een suggestie van reliëf. Dit alles wordt op beurzen en in toonzalen nadrukkelijk voor vloerafwerking getoond, met de kanttekening: ook voor buitentoepassing geschikt. Vooral een patio krijgt steeds vaker dit stukje inspiratie mee. Hier ligt de grootste kanshebber om nieuw terrein te winnen, buiten welteverstaan. Het is zaak voor de specialisten om er nadrukkelijk op te wijzen als klanten langs de traditionele buitentegels lopen, die meestal als een aparte divisie buiten de showroom zijn opgesteld.
Juiste moment
Sinds een aantal jaren zijn binnenhuisarchitecten en hun klanten rijp voor een invulling die gericht is van binnen naar buiten. Het bankstel staat al in de tuin, de buitenkeuken lijkt een normale toevoeging te worden en ook de douche in de open lucht vormt een optie. Daar hoort een afwerking bij die een beetje het huiskamergevoel in de tuin brengt met tegels die daar goed op aansluiten. En die met betrekkelijk weinig onderhoud hun uitstraling behouden, wat niet van alle alternatieven gezegd kan worden.
Die voordelen mogen herkenbaar uitkomen bij elke showroom die dat in het pakket heeft. Een betere promotie onderstreept des te meer dat een groot deel van de buitentegels thuishoort bij de tegelverwerker, die zich hierin mogelijk technisch nog meer moet verdiepen dan voorheen. ■
U bevindt zich hier:
HOME Een greep uit onze artikelen Artikelen uit 2024 Artikelen uit 2024 - nr. 3 Succes van buitentegels blijft mondjesmaat