BEURS
TEGELWERELD BALANCEERT TUSSEN HANDEL EN KUNST
Beurs Cersaie is één groot verwenpakket
Hét nieuws van ’s werelds grootste tegelbeurs, de Cersaie in Bologna, bestaat uit perfectionering in alle gelederen. Dit komt naar voren in commerciële meters verkopen van wat aansluit bij de vraag, én de verrassing van zeer bijzondere producten in kleur en vorm, als ook de gedachte erachter.
DOOR MATTHIJS PRONKER
Om met de reguliere handel te beginnen: Bepaalde producenten horen tot één groep en investeren gezamenlijk in onderzoek en machines. Daar vloeien krachtige, betaalbare series uit, waarbij elk merk een eigen toonzetting mag behouden.
Tegenpool
Echter, de tegenpool komt uit de bedrijven die niches opzoeken; iets heel aparts met een visie en een hoogwaardige kwaliteit. De designers staan hier aan de voet om de kracht van keramiek kunstzinnig in te vullen. En wat is het mooie van dit dualisme op de beurs? Ze vullen elkaar perfect aan. Vloeren en wanden in neutrale grijzen of crèmetinten, ze vragen om een opleving in een stukje schoonheid. Dat kan met mozaïek, maar evengoed met speciale vormen of kleuren die de neutraliteit doorbreken. Want de waarheid over de klant is allang duidelijk: Die gaat mee met de tendens van een tijdloze en industriële no-nonsense aankleding; maar dan wel net even anders dan bij de anderen.
Clusters
Bij een rondje in zo’n cluster met veel van hetzelfde dat net anders heet te zijn, treedt de vermoeidheid op. Wéér een grijze beton of de zoveelste houtlook; voor de ingewijde en dus verwende bezoeker levert het niets nieuws op. Maar wel respect voor een steeds verder voortschrijdende mogelijkheid om alles te kunnen maken in keramische afwerkingen. Dat zijn de supermarkten van de tegelwereld die tegenwoordig de ruimste keuze bieden van alle tijden en culturen.
Terug naar toen
Omdat alle ontwikkelingen zo snel gaan wil de mens een beetje terug naar vroeger. De beurs in Bologna blijft een graadmeter in welk retrospectief we ons nu bevinden. Alle gloriejaren van design zijn de revue gepasseerd en zo kun je precies voorspellen wat weer een comeback verdient. Net als in de kledingmode of de binnenhuisarchitectuur is het een golfbeweging, deels ingezet door trendwatchers, deels door een behoefte. De keramische industrie weet dat feilloos en heeft inmiddels alle retro’s ongeveer geïntroduceerd. Waarbij de noemer vintage terugvoert naar echt oude stijlen, patronen en soorten van begin vorige eeuw. Het is als een oude poster die in de moderne keuken een eeuwen overbruggend gevoel van tijdloosheid oproept. De tegelwereld heeft het allemaal laten zien, maar dit keer toch weer anders: de architectuur van de jaren vijftig tot zeventig krijgt een herkansing. In kleur en vorm.
Grote meesters
Zij is niet de enige die tijdloze producten uitbrengt waar veel inspiratie van uitgaat. Bij veel merken werd op de beurs teruggegrepen naar grote meesters als Gio Ponti of Le Courbusier. Alessandro Mendini of Philippe Starck mogen telkens nieuwe series ontwerpen. Hun reflecties in tegels lijken zo simpel dat je er aan voorbij stapt. Eronder ligt een ingenieus lijnenspel dat architectuur en tegels wezenlijk dichterbij elkaar brengt. De kenner ziet het en begrijpt eveneens waarom dergelijke ontwerpers zo’n sleep van mooie kunsten achter zich hebben gelaten. Maar zoiets uitleggen aan handelspartners gaat niet zo gemakkelijk. Zeker niet als een kopie van bijzonder design net zo overkomt als wat de kunstenaar destijds bedacht had.
De blik vooruit
De keramische industrie heeft een zodanige voorsprong genomen in technieken en invullingen dat deze als zeer vooruitstrevend te boek staat. Daarbij gaat het niet alleen om fotoprints waarmee alles op keramiek vertaald kan worden, maar ook om de extra waarden op lange termijn. Moderne tegels zijn bestendig tegen alles: zuren, krassen, vuil, zand, vorst, antislip, noem het maar en de industrie heeft het antwoord. En in alle esthetische vertolkingen denkbaar. Van grote slabs in natuurteen tot minuscuul mozaïek, zelfs rvs kan keramisch bijna echt overkomen. Veel hiervan blijkt verkrijgbaar van 4 mm dun tot 20 mm dik, in alle formaten. Dus wat willen we nog meer?
Visie
Elke producent probeert het mooiste uit te brengen vanuit zijn visie en landsaard. Dat verschuift met de jaren, samen met de kennis van degene die het bedenkt; in esthetiek en mogelijke toepassingen. Patrica Urquiola is daar een eigentijds voorbeeld van. Haar tegels bij Mutina bestaan niet uit een modieus fotoprintje dat volgend seizoen gewisseld kan worden. Dit is research naar wat keramiek zou moeten kunnen en waar het ophoudt. Op die manier maakt Mirage al jaren de mooiste buitentegels en nu ook gevelbekleding.
Dun en dik
Er is een spel aan formaten en diktes gaande dat geen grenzen kent, behalve dan dat 4 mm wel echt de dunste tegel blijft. Althans in grote platen, vooral voor de wand geschikt. Superdunne tegels zoals fabrikant Johnson uit Engeland die decennia geleden maakte voor de architecten, krijgen nog geen comeback. De dikte van 20 mm en soms zelfs 30 mm is vooral voor buitentoepassingen ontworpen, maar heeft de producenten wel op een idee gebracht. Dus ineens duiken er varianten op in 14 mm, omdat er meer garantie tegen breuk op zou bestaan. Met de dikte kan elk merk zich nu dus ook gaan onderscheiden.
Posters
Dankzij de inkjettechniek komen veel fabrikanten met posters van bloemen, bossen en andere natuurverschijnselen. Het gaat in de richting van keramisch behang en dat is ook precies de bedoeling. Vooral in dunne platen komt het bijna voegloos over als een realistische afbeelding. Dat het snel gaat vervelen is niet uitgesloten. Hoe het gemakkelijk verwijderd zou moeten worden, is nog een vraag voor de toekomst.
Formaten
‘En ons nieuwe formaat is ….’ klinkt op menige stand, want hiermee kun je een bepaalde serie uniek maken. Veel agenten zien een bepaald decor floppen omdat het formaat niet klopt met de toepassingen. Maar als dat wordt bijgesteld, verkoopt het ineens uitstekend. Het maximale formaat heeft trouwens zijn hoogtepunt bereikt. Een populair formaat is 40 x 60 cm vooral voor de wand en 80 x 80 of 90 x 90 cm voor de vloeren. Het meest interessant zijn de kleinere maten die nu weer helemaal opgang maken. Dus 10 x 10, 15 x 15, maar ook 20 x 10 en alle varianten tot 20 x 20 cm aan toe. De horizontale belijning geniet nog altijd de voorkeur bij de presentaties, tenzij het om heel smalle stroken gaat. Die mogen als een keramisch gordijn tegen de wand hangen.
Toekomst
Meerdere producenten zijn bezig met een promotie van stoffen, woninginrichting en tegels in dezelfde decoratieve uitvoering. Het vormt een nieuw gaatje in de markt om vooral particulieren over te halen keramisch behang te kiezen in plaats van papier. Voor de projectmarkt zullen vooral terrazzo en natuursteen furore gaan maken dankzij de keramische industrie die de schoonheid ervan weer volop toont. Het kan ook de vraag naar de oorspronkelijke materialen versterken. In die zin zorgt de huidige tegelwereld voor een gezonde kruisbestuiving van puur natuur naar kwalitatief hoogstaande alternatieven. ■
U bevindt zich hier:
HOME Een greep uit onze artikelen Artikelen uit 2018 Artikelen uit 2018 - nr. 6 Beurs Cersaie is één groot verwenpakket